W dzisiejszych czasach, gdy zaprojektować przyjazny system nawigacji staje się kluczowym zadaniem dla obiektów publicznych i biurowych, warto poznać zasady wayfindingu. Ten kompleksowy przewodnik przybliży, czym jest wayfinding, jak wykorzystać elementy graficzne oraz piktogramy, by ułatwić poruszanie się po każdej przestrzeni, a jednocześnie wzmacniać wizerunek marki dzięki space brandingowi. Dzięki lekturze dowiesz się, jak krok po kroku opracować funkcjonalne oznakowanie, dopasowane do potrzeb różnych grup użytkowników, i zaprojektować oznakowania, które „prowadzą za rękę” – od wejścia aż do gabinetów.
Czym jest wayfinding? Wayfinding to proces projektowania ścieżek i komunikatów, który pozwala użytkownikom znaleźć drogę do celu w złożonym obiekcie. System wayfindingu odgrywa kluczową rolę w orientacji w przestrzeni, ułatwienie poruszania się po obiekcie i zapewnienie użytkownikom komfortu. Wdrożenia dobrze zaprojektowanego systemu wayfindingu usprawniają ruch oraz minimalizują potrzebę pytań o drogę.
Dzięki odpowiednie oznakowania i tabliczek kierunkowych odwiedzający mogą intuicyjnie poruszać się w danej przestrzeni. Wayfinding pozwala zredukować stres, zwiększyć funkcjonalność obiektu oraz wzmacnia wizerunek marki. W przestrzeni biurowej czy publicznej, kluczowym elementem jest czytelność, spójność i przyjazny komunikat, który kreuje pozytywne odczucia oraz wyróżnia na tle konkurencji.
Proces projektowania powinien zaczynać się od analizy przestrzeni i potrzeb użytkowników. Projektanci wypracowują persony reprezentujące różne grupy użytkowników, w tym osoby z niepełnosprawnościami, oraz określają cele – na przykład odnaleźć się w przestrzeni bez wsparcia personelu. Kluczowe aspekty to określenie punktów wejścia, głównych ciągów komunikacyjnych i miejsc newralgicznych (np. gabinety, sale konferencyjne).
W dalszym kroku opracowuje się schematyczne mapy, które stanowią bazę pod projektowanie oznakowania przestrzeni. Ważne, by zachować spójność między mapą a rzeczywistym układem architektonicznym, co minimalizuje ryzyko dezorientacji. Projektowanie graficzne systemu informacji wizualnej powinno uwzględniać identyfikację wizualną marki i space branding, aby każdy element nawigacji wspierał wizerunek.
W systemie wayfindingu kluczową rolę odgrywają elementy graficzne: strzałki kierunkowe, ikony piktogramów oraz kolorystyczna hierarchia dróg do celu. Graficzny komunikat powinien być prosty, spójny i intuicyjny – użycie piktogramu toalety czy wyjścia ewakuacyjnego powinno być uniwersalne i czytelne nawet dla turystów.
Projektowanie oznakowań wymaga dobrania kontrastowych barw, które podkreślą czytelność tablic i tabliczek. Warto zastosować typografię bezszeryfową, zapewniającą dobrą czytelność z odległości. Mapa informacyjna z legendą i kierunkami ułatwia nawigację, a tablica z oznaczeniami pięter pełni funkcję systemu nawigacji przestrzennej.
Oznakowanie przestrzeni biurowej wymaga szczególnego podejścia – przestrzeń biurowa powinna być nie tylko funkcjonalna, ale też przyjazna. Zastosowanie oznaczenia przestrzeni za pomocą kolorów i numeracji gabinetów pomaga pracownikom i gościom błyskawicznie określić, gdzie znajduje się dane biuro czy sala spotkań.
Projektując oznakowanie, warto zadbać o spójność z brandingiem firmy – tableczki z logo, dedykowane piktogramy i wykończenia w firmowych barwach wzmacniają wizerunek marki. Dodatkowo, system informacji wizualnej może zawierać elementy space branding, kreujące charakter miejsca i ułatwiające poruszanie się po obiekcie.
Wdrożenie systemu wayfindingu to nie tylko montaż tabliczek i piktogramów, ale także testy z udziałem rzeczywistych użytkowników. Po zainstalowaniu zaprojektowanego systemu wayfindingowego przeprowadza się ankiety i obserwacje, by sprawdzić, czy odwiedzający potrafią znaleźć drogę do celu bez pomocy personelu.
Na podstawie wyników testów można wprowadzić korekty – zmienić kolor tablic, doprecyzować nazwy kierunków czy przesunąć tabliczkę w bardziej widoczne miejsce. Ważne jest też utrzymanie systemu i regularne przeglądy oznakowania, by zachować czytelność i spójność wizualną.
Projektując wayfinding, nie można zapominać o osobach z niepełnosprawnościami. System wayfindingu powinien uwzględniać oznaczenia w braille’a na tabliczkach przy drzwiach i punktach orientacyjnych. Reliefowe znaki pod stopami oraz dźwiękowe wskazówki pozwalają niewidomym określić swoje położenie i odnaleźć się w przestrzeni.
Dodatkowo, kontrast kolorystyczny tekstu i tła na poziomie przynajmniej 4.5:1 zwiększa czytelność oznaczeń dla słabowidzących. Wskazówki dotyczące dostosowania muszą być integralną częścią procesu projektowania, by każdy użytkownik mógł bezpiecznie i samodzielnie korzystać z obiektu.
Projektując wayfinding, nie można zapominać o osobach z niepełnosprawnościami. System wayfindingu powinien uwzględniać oznaczenia w braille’a na tabliczkach przy drzwiach i punktach orientacyjnych. Reliefowe znaki pod stopami oraz dźwiękowe wskazówki pozwalają niewidomym określić swoje położenie i odnaleźć się w przestrzeni.
Dodatkowo, kontrast kolorystyczny tekstu i tła na poziomie przynajmniej 4.5:1 zwiększa czytelność oznaczeń dla słabowidzących. Wskazówki dotyczące dostosowania muszą być integralną częścią procesu projektowania, by każdy użytkownik mógł bezpiecznie i samodzielnie korzystać z obiektu.
Wayfinding usprawnia nawigację, ale jednocześnie wzmacnia wizerunek marki, gdy system nawigacji przestrzennej jest częścią systemu identyfikacji wizualnej. Stworzenie spójnego stylu graficznego, użycie logo na mapach czy kolorów firmowych na strzałkach pozwala wyróżnić się na tle konkurencji.
Space branding to podejście, w którym oznakowania pełnią funkcję ambasadora marki. W biurze czy galerii handlowej, zaprojektowany system wayfindingowy może zawierać elementy storytellingu – krótkie opisy podkreślające misję firmy, co dodatkowo kreuje pozytywne skojarzenia u użytkowników.
Projektowanie przestrzeni wymaga podejścia inkluzywnego: od dzieci i seniorów po turystów i osoby z różnymi niepełnosprawnościami. Każda grupa użytkowników porusza się w przestrzeni w inny sposób i ma inne oczekiwania co do szybkości odnajdywania drogi.
Aby zaprojektować oznakowanie, które trafia do wszystkich, warto tworzyć wielowarstwowe systemy – główne tablice z mapą i kierunkami, tabliczki przy drzwiach z nazwą gabinetu, a także mobilne aplikacje wykorzystujące system nawigacji GPS lub AR, by użytkownik mógł odnaleźć drogę za pomocą smartfona.
Po wdrożeniu systemu oznakowania przestrzeni ważne jest zbieranie danych o jego efektywności. Analiza ankiet, liczniki przepływu osób oraz bezpośrednie obserwacje pozwalają ocenić, czy wayfinding dopełnia swoją funkcję.
Na tej podstawie projektanci mogą wprowadzać usprawnienia: zmieniać układ tablic, poprawiać komunikaty czy aktualizować mapy. Ciągły proces projektowania i testowania gwarantuje, że system nawigacji pozostaje aktualny i spełnia oczekiwania użytkowników nawet przy rozbudowie obiektu.
Space branding łączy architektoniczny wymiar przestrzeni z identyfikacją wizualną marki. Oznaczenia pełnią w nim rolę komunikatu marketingowego – każdy piktogram, tabliczka i mapa współgrają z wizerunkiem firmy.
Kreując spójny system informacji wizualnej, należy uwzględnić kolory, materiały wykończeniowe i formę graficzną, aby wnętrze „opowiadało” historię marki i wzmacniało rozpoznawalność. Odpowiednie oznakowanie przestrzeni staje się wówczas integralną częścią architektury, podnoszącą wartość całego projektu.
Centrum Nauki Kopernik (Warszawa) – doskonała integracja map papierowych, kiosków i aplikacji.
Galeria Krakowska – kolorystyczne wydzielenie stref handlowych z prostą ikonografią.
Lotnisko Chopina (Warszawa) – tablice w czterech językach, oznaczenia brajlowskie, ekrany